علل وقوع جرم مرتبط با سفر: |
نیست.[۴]
ولی اقبال لاهوری شاید نخستین متفکری است که این شیوه را آگاهانه به کار بسته و دلیل ضرورت آن را نیز بیان کرده است. او در این باره میگوید: اکنون که مسلمانـان پس از پنـج قـرن اسارت و بیخبـری بیدار شدهاند خواهناخواه چشم به غرب دوختهاند تا از راه و رسم آن تقصیر کنند خطر آن هست که زرق و برق و ظاهر خیره کننده ی تمدن غرب مانع از آگاهی مسلمانان برذات و کنه حقیقی این تمدن شود. وانگهی در طی همه آن قرنهایی که عقل ما مسلمانان خفته بود اروپا به جدیت درباره مسائل خطیری که فیلسوفان و دانشمندان اسلامی به آنها سخت دل بسته بودند میاندیشیدند.[۵]
پس از نگاه این نویسنده شهیر و همچنین نگاه اقبال لاهوری، علّت این سلطه را بایستی در ریشههای تاریخ و نگاه منعقد شده و تغییر ناپذیر انسان ایرانی یافت.
امّا حقیقتاً این نگاه، که قلم مرحوم جلال آل احمد به شیوایی آن را بیان کرد چه علتی دارد؟ چرا به قول اقبال لاهوری اکنون که مسلمانان پس از پنج قرن اسارت و بیخبری بیدار شدهاند چشم به غرب دوختهاند؟ به نظر نگارنده آنچه در این عرصه قابل تأمل است سلطه سیاسی و عقب ماندگی است که تا دهـههای قبل با ملت ایران همگام و همراه بوده است. آیا این کشورها با استعمار خود، عامل عقبماندگی ملت ایران نبودهاند؟ همین عقبماندگی که در همهی ابعاد بر زندگی اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار بوده است، سبب شده، انسان که اساساً کمالگرا و ذاتاً دوستدار زیبایی و رفاه و آسایش است به غرب پیشرفته چشم بدوزد. به هر وصف، همین علت از نگاه نگارنده عامل بسیار مهمی در سلطهی آیین و فرهنگ غیربومی، بر آیین و فرهنگ بومی و نتیجتاً وقوع جرم میشود. آنچه در این فصل به عنوان علل سلطه که در گذشته از آن یاد شد، یاد کردیم، در حد بضاعت بود و به فراخور موضوع این اثر.گرچه قائلیم که از منظری دیگر علل فراوانی میتواند پاسخ به علل سلطه فرهنگ و آیین غیربومی بر بومی باشد امّا از رهگذر جرم شناسی سعی در کشف علل سلطه داریم تا بتوانیم با شناختن آن ها راه چارهای اساسی و اصولی در این راه و در سیر پیشگیری از وقوع جرم بیابیم اگر چه نگارنده اعتقاد دارد پیشگیری از وقوع در این مسیر پر فراز و نشیب به کار فراوان علمی و اجرایی احتیاج دارد تا حدّی که بن مایهها را باید تغییر داد و با بسیاری از شیوهها و روابط نامعقول و غیر علمی مبارزه کرد. مبارزهای که در این نوشته تحقیقی از آن به عنوان کارزار درون گروهی یاد میشود. کارزاری که بایستی به هر انسان ایرانی آموخته شود با عنایت به حجم عظیم مفاهیم و معانی متعالی که در آیین و فرهنگ بومی ما متبلور و متجلی است، رفتار انسان ایرانی در جامعه اجرایی گردد. نقطه آغازین تحولات یک جامعه بشری به همین موضوع باز میگردد. کما اینکه سرنوشت ملت ژاپن شاهد این اعتقاد است. سرنوشتی که از جنگ جهانی دوم تا به حال و تأمل بر آن هر عقل و ذهنی را به تعجب و شگرفی وا میدارد. عاملی که سبب شد که امروزه ژاپن تبدیل به قدرتی اقتصادی در دنیا شود، این که پیمان جمعی این ملّت بر آن بود که بیشتر و با جدیّت در روز به کار و فعالیت نپردازند.
مبحث چهارم:رابطه علی ومعلولی جهانگردی وجرم:
سوال این است که چه جرایمی بر اثر جهانگردی میتواند محقق شود. پیرو بحثی که به میان آمد، یعنی تغییر هنجارها و ارزشها و به تبع آن، وقوع جرم یا جرایم و اصولاً این که چه جنسی از جرایم میتواند محقق شود؟ آنچه در این بخش مورد بررسی قرار میگیرد همچنان از نگاه جرمشناسی است.
اینکه در فرایندی که از آن به تفصیل یاد شد چه جرم و یا جرایمی محقق میشود.
آنچه در بدو امر به ذهن متبادر میشود این است که نمیتوان اصرار داشت که جهانگردی به عنوان یک مقوله ی اجتماعی صرفاً بر جرایم خاص و معدود و انگشتشماری از حیث زایش و وقوع جرم علت به شمار میرود یا تأثیرگذار است. امّا از طرفی نمیتوان فراموش کرد که جهانگردی نمیتواند در خصوص هر جرم و بزهی که ما از آن یاد میکنیم، عامل به شمار رود و یا عامل تأثیرگذار باشد. به هرروی باید از قاعده ی نسبیت به موضوع نگریست که در برخی جرایم جهانگردی علت جرم و یا عامل تأثیرگذار است و در برخی جرایم هیچگونه رابطه علی- معلولی بین جرم و جهانگردی برقرار نمیشود. برای وقوع هر جرم میتوان علتهای عدیدهای را ترسیم کرد امّا در این میان جهانگردی نیز یکی از علل وقوع جرم به شمار میرود. امّا سوال این است آیا جرمی را میتوان متصور شد که بر اثر جهانگردی به وقوع بپیوندد یعنی بر اثر جهانگردی به آن معنای جامعهشناسی که گفته شده است؟ آنچه در این عرصه تحقیقی میتوان به آن توجه داشت جرایمی است که بر اثر تعاملات و مناسبات اجتماعی رخ میدهد. اگرچه نباید از نظر دور داشت جرمی همچون شرب خمر میتواند بر اثر جهانگردی به عنوان زمینه وقوع جرم به وقوع بپیوندد.
امّا آنچه در این میان رنگ بیشتری دارد دستهی اول جرایم است. بدون شک آیین و فرهنگ غیربومی قلب تپنده ی فرهنگ و آیین بومی، که همانا اخلاق و دین است را نشانه رفته است. به نظر نگارنده هرچقدر اخلاق و دین ، عمل یا ترک فعل را قبیح بداند به همان مقدار فرهنگ و آیین غیربومی برای شکستن قبح آن، تلاش و جدیّتی قاطعانه به کار میگیرد. فرهنگ و آیین بومی برای عملی همچون زنا مجازات سنگسار در نظر گرفته است چرا که این عمل از سوی شرع مقدس اسلام در حد حرمت به شدت نهی شده است.
کما اینکه اعمال منافی عفتی همچون لواط و یا مساحقه و از این قبیل از منهیات قوی دین مبین اسلام است و طبیعتاً نگاهی که شرع مقدس اسلام داشته، نظام سیاسی به جرم انگاری این قبیل گناهان کبیره پرداخته است و در حالی که این اعمال در برخی جوامع دیگر مباح شمرده میشود.
توریست ایرانی این ضد ارزشها را به خاک خود حمل میکند و با آن به عنوان پدیدهای عادی برخورد میکند و این ماجراجویی بزهکارانه تبدیل به یک پدیده مجرمانه میگردد. فرهنگ و آیین بومی ، میل جنسی را که یکی از غرایز آدمی به شمار میرود در قالب عقد نکاح برده است و نهادی را به وجود آورده که از آن به عنوان خانواده یاد شده است. مقدسترین نهاد در شرع مقدس اسلام خانواده است و در این خصوص روایات و توصیههای دینی فراوانی مبنیبر ترغیب تشکیل این نهاد حسنه وجود دارد. حال آنکه جغرافیای فرهنگ و آیین غیربومی در قالب چهارچوبی که نظام سیاسی ترسیم کرده است روابط آزاد و فرهنگ برهنگی را ترویج میدهد .چرا که این فرهنگ هنوز سقوط اندلس و شیرینی آن را در ذهن خود ثبت کرده است پس دنیا باید به همان رنگی مبدل گردد که فرهنگ و آیین غیربومی نقش زده است. میتوان یک شاهد مثال تاریخی را نیز به میان آورد و آن ماجرای بتپرستی در مکه است. آنگاه که حضرت رسول صلوات اله علیه از یک قدرت نسبی اجتماعی و دینی در مکه برخوردار گشت اولین پیشنهاد سران بتپرستی ( ابوجهل و سایرین ) به حضرت رسول ( ص ) ، ثروت بود تا ایشان به عوض آن دست از تبلیغ دین مبین اسلام بکشند. آیا فیالواقع سران جهل آن روزگار به خدا بودن بت اعتقاد داشتند؟ خیر، بلکه ایشان به خودیخود میدانستند بت، (این موجود بیجان)، خدا نیست آنان به یاری این نمایشگاه مجسمهسازی هر ساله سیل عظیمی از مردمِ در جهل مانده را، به سرزمین وحی میکشاندند و همین امر سبب میشد این دروغگویان بزرگِ تاریخِ بشریت بتوانند کالاهایی که از دمشق و شام خریداری میکنند را با قیمتی گزاف به زائرین بتها که از اقصی نقاط عربستان به مکهی مقدس میآمدند، بفروشند و به همین دلیل بود که پیشنهادهای آنچنانی که بوی ثروت میداد به حضرت رسول (ص) داده میشد.
ابن هشام مینویسد: “نخست که پیغمبر (ص) قریش را به پرستش خدای یگانه خواند متعرّض او نشدند، دشمنی آنان هنـگامی آغــاز شد که وی بتـان را نکوهش کرد آیات قـرآن کریم نیز بدین کینهتوزی اشارت دارد: «واذا اراک الذین کثروا إن یتخذونک الّا هُزُو اهذا الذی یَذْکُرُ الهتکم و هم بذِکر الّرَحمنِ همُ کافرون» هنگامی که کافران تو را میبینند ریشخندت میکنند این است آنکه خدایان شما را به زشتی نام میبرد؟ و آنان به یاد خدا کافرانند.“[۶] (انبیاء۳۶)
پس در طول تاریخ بشریت موجی وجود داشته که همواره دین و اخلاق ناب را مورد هجوم قرار داده است و آن موج، موج یغماگری میباشد. این موج، هدفش غارت هر آن چیزی است که از آن به عنوان آیین و فرهنگ بومی یاد میکنیم، و نوک پیکان تیر متوجّه فرهنگ بومی، اخلاق و دین ناب و مسائلی از این دست است. بویژه اخلاق و دین که خطری جدی برای گسترش فرهنگ و آیین غیربومی بشمار میرود. امّا سؤال اینجاست که این فرهنگ چرا اینقدر با فرهنگ مشرق زمین یا فرهنگ و آیینهای بومی مخاصمه دارد و با آن، کینه توزی میکند.
همانگونه که گفته شد ازدواج، نهادی مقدس در اسلام بشمار میرود. در این نهاد مرد و زن میتوانند نیازهای جنسی خود را ارضاء کنند. پس این میل و غریزه ی جنسی در نهادی ضابطه مند کنترل میشود. امّا در فرهنگ و آیین غیربومی این چنین نیست؛ بلکه ارزش و هنجار این فرهنگ، روابط آزاد زن و مرد را می طلبد. روابط آزادی که در درون خود ، فرهنگ برهنگی را به همراه دارد. فرهنگی که لجام گسیختگی شهوت را ارزش میداند به حدی که ازدواج افراد همجنس را مجاز میداند و امری قانونی میانگارد. در این خصوص میتوان به کشورهایی همچون آمریکا و کانادا توجه کرد. در این میان و در راستای ترویج فرهنگ و آیین غیربومی که گفته شد، قدرتهای اقتصادی کشورهای حاوی اینگونه فرهنگها با استفاده از صنعت سینما و ساخت فیلمهای غیراخلاقی، از این راه بهرههای فراوان میبرند. این فیلمها و ساخت آن دنیای پیچیدهای دارد. دنیایی پر رمز و راز، دهشتبار و خوفناک که ریشهی بسیاری از اخلاقیات و اصول ناب دینی را در خود میخشکاند و یا لااقل مورد تهدید قرار میدهد. این دنیای عجیب از صنعت سینما و تکنولوژی ماهواره برای نمایش فیلمهای مستهجن بهره میگیرد. در این میان کمپانیهای بزرگ، حجم عظیمی از سرمایه را کسب میکند امّا از آن سو فرهنگ و آیین بومی با این سوداگری یغماگرایانه به تقابل مینشیند و به مبارزه با آن میپردازد پس فرهنگ و آیین غیربومی برای دست یافتن به سرمایههای عظیم، بیش از پیش قصد از میان برداشتن فرهنگ و آیینهای بومی که دارندهی اخلاق و دین ناب است را میکند.
فرم در حال بارگذاری ...
[یکشنبه 1399-01-31] [ 05:36:00 ق.ظ ]
|